Τα Άτομα με Αναπηρία στην Εκκλησία του Χριστού

      Σχεδόν σε κάθε ενορία, σε κάθε προσκύνημα ή πανήγυρη ναού, υπάρχουν πιστοί που υστερούν νοητικά. Δεν είναι μόνο τα παιδιά με νοητική υστέρηση, αλλά και οι ενήλικες. Στον ναό διαμορφώνεται συνήθως μια ειλικρινής, χωρίς επίδειξη, ατμόσφαιρα αγάπης, ευαισθησίας και ζεστασιάς. Πιστοί με σύνδρομο down, αυτισμό, εγκεφαλική παράλυση, διάφορες σπάνιες κληρονομικές ή και επίκτητες αναπηρίες και σύνδρομα, είναι τα αγαπημένα πρόσωπα της ενορίας.

     Ορισμένες σκέψεις πάνω σε αυτό το θέμα είναι οι παρακάτω:

     1. Η χριστιανική αγάπη είναι απαραίτητο εφόδιο. Η προσθήκη επιστημονικής γνώσης βοηθά να φερθούμε καταλλήλως στον νοητικά υστερούντα και γενικότερα στα άτομα με αναπηρία. Πρέπει, όσο γίνεται, ο ιερέας να ενημερωθεί από τους οικείους για τη διάγνωση, για τη βαρύτητα της υστέρησης, για τα προβλήματα, αλλά και τις δυνατότητες του ατόμου.

      2. Όσο μεγαλώνει ένα παιδί με αναπηρία, μεγαλώνει και η απόσταση από τις προσδοκίες μας. Βέβαια, αυτό αφορά τη νοημοσύνη και όχι το συναίσθημα. Τα άτομα αυτά έχουν συναισθηματικό κόσμο που δέχεται και εκπέμπει χαρά και άδολη αγάπη.

      3. Η νοητική υστέρηση δεν θεραπεύεται. Βελτιώνεται με την εκπαίδευση, τη συμμετοχή και τη συνύπαρξη, που δίνουν στον άνθρωπο εμπειρία καθημερινότητας και ένταξης στο κοινωνικό σύνολο.

      4. Όταν οι πιστοί με νοητική υστέρηση μας δυσκολεύουν, θορυβούν, κινούνται απρόσφορα, αφαιρούνται, δεν συντονίζονται με το εκκλησίασμα αποσπώντας την προσοχή, τότε θα δείξουμε την αγάπη μας με την ανοχή, τον σωστό τρόπο οριοθέτησης εκεί που επιβάλλεται, την καλοδιάθετη επίκληση βοήθειας από τους οικείους και την εκπαίδευση του εκκλησιάσματος.

      5. Ας θυμόμαστε πως, αν οι γονείς κατά τον προγεννητικό έλεγχο είχαν πάρει κάποιες διαφορετικές αποφάσεις, αυτά τα παιδιά δεν θα είχαν γεννηθεί. Οι γονείς όμως, υπακούοντας στο θέλημα του Θεού, μας προσφέρουν αυτά τα παιδιά. Η παρουσία τους δίνει πόνο προσφέροντας ταυτόχρονα χάρη. Σε μας μένει να σηκώσουμε για λίγο λίγα από τα βάρη των άλλων, μαθαίνοντας πως τελικά δεν είμαστε τόσο καλλιεργημένοι πνευματικά όσο νομίζουμε. Αυτά τα πλάσματα δεν έρχονται στον κόσμο για να δυσφορούμε ή να θυμώνουμε. Ας νοιώσουμε πως ο Θεός ξέρει καλύτερα από εμάς.

      6. Τα άτομα με αναπηρίες δεν πρέπει να πυροδοτούν στους πιστούς αναζήτηση αμαρτωλότητας γονέων ή παιδιών. Πολύ περισσότερο δεν χρειάζονται εξορκισμούς. Η ύπαρξη τους δεν είναι αποτέλεσμα ενοχής και τιμωρίας, ο εγκέφαλός τους δυσλειτουργεί.

      7. Στην εκκλησία δεν πρέπει και δεν υπάρχει αποκλεισμός. Ούτε στιγματισμός, το αντίθετο μάλλον. Κατά το πρότυπο του Χριστού και των Πατέρων, ο Ιερέας καλείται να στρέψει με αγαπητικό τρόπο την προσοχή, τη δική του και των πιστών, στους αδύναμους αδελφούς-εικόνες του Θεού. Ο Χριστός σταυρώθηκε, αναστήθηκε και για αυτούς. Κλήρος και εκκλησίασμα που δεν αγκαλιάζει τα “αγγελούδια” με τις αναπηρίες, πώς θα δεχθεί όσους από εμάς εμφανίσουμε στο μέλλον προβλήματα υγείας; Όσους αρρωστήσουμε από άνοια, ψύχωση, πάρκινσον, εγκεφαλικά επεισόδια, κινητικές αναπηρίες από τροχαία ατυχήματα, “δεν θα μας θέλουμε”;

      8. Οι νοητικά υστερούντες μιλούν καλύτερα τη γλώσσα του Θεού. Ας ζητούμε τις προσευχές τους και εμείς αμοιβαία ας προσευχόμαστε ιδιαιτέρως για αυτούς.

      9. Χρειάζεται μέριμνα για την συμμετοχή όλων αυτών των ανθρώπων στα Ιερά μυστήρια (Εξομολόγηση, εφόσον είναι δυνατή, Θεία Κοινωνία).

     10. Είναι σημαντική η προσαρμογή τους στη λατρευτική ζωή της Εκκλησίας μας. Ιερείς, κατηχητές, γονείς συνεργούν στην επεξήγηση των βασικών εννοιών, στην απάντηση αποριών στο επίπεδο τους, στην προστασία τους από έκθεση σε ερεθίσματα που δεν αντέχουν. Τους πιστούς με νοητική και όχι μόνο υστέρηση, οφείλουμε να τους βλέπουμε ισότιμα στη λατρεία. Δεν “χαλάνε” την εικόνα, δεν ντρεπόμαστε για την παρουσία τους, δεν ανακουφιζόμαστε από την απουσία τους. Τους αποδεχόμαστε.  Συνεπώς, εάν το επιθυμούν κατά το βαθμό που μπορούν, ας ντύνονται στο ιερό παπαδάκια, ας ανεβαίνουν στο αναλόγιο ως αναγνώστες, ας γίνονται μυροφόρες στον Επιτάφιο, ας κάθονται στην πρώτη σειρά των καθισμάτων ή στο σολέα.

      11. Απαραίτητη είναι η ένταξη και η υποστήριξη τους στα κατηχητικά, σε ενοριακά κέντρα, σε χριστιανικές κατασκηνώσεις, σε πολιτιστικές και αθλητικές δραστηριότητες, προσκυνηματικές εκδρομές της ενορίας, με στόχο την ένταξη στο σύνολο και την ενίσχυση της αυτοεκτίμησης τους.

      12. Ας σκεφτούμε τις οικογένειές τους. Δεν ζητούν τον οίκτο μας, αλλά αξιοπρέπεια και αγάπη. Αγχώνονται για το μέλλον των ανθρώπων τους. Αναζητούν βοήθεια, πρακτική υποστήριξη, ίσως ένα διάλειμμα στον αγώνα τους. Άσχετα από την εκκίνησή τους, εκκλησιαστική ή μη, θέλουν την πορεία του αδύναμου ανθρώπου τους στην εκκλησία, αφού η Εκκλησία είναι σύναξη ανθρώπων που συνειδητοποιούμε την αμαρτωλότητα και την αδυναμία μας. Ας φροντίσουμε, λοιπόν, κι αυτούς που τους φροντίζουν.

 

Καθηγητού και Λειτουργού της Δικαιοσύνης

που θέλει να κρατήσει την ανωνυμία του.